W tym artykule znajdziesz proste przepisy na domowe kosmetyki!

Półki w drogeriach uginają się od przeróżnych specyfików obiecujących zachwycające rezultaty od pierwszego użycia. Uśmiechnięte twarze z okładek kolorowych gazet zachęcają do kupna nowości, które koniecznie trzeba wypróbować. Reklamy telewizyjne kuszą wizją pięknych włosów i gładkiej cery. Wszechobecny nadmiar kosmetyków może być przytłaczający. Dlatego warto zatrzymać się na chwilę i zadać sobie pytanie: „Czy ja naprawdę potrzebuję tego wszystkiego?”.

Przepisy na domowe kosmetyki- naprawdę warto je zrobić

Gotowe preparaty mają często bardzo długie składy, pełno w nich substancji zapachowych, konserwantów, dodatków, które wywołają efekt „wow”, ale nie zadbają o nasze ciało. Wręcz przeciwnie, mogą wywołać podrażnienia, alergie, zaostrzyć zmiany trądzikowe czy atopowe. Zwłaszcza jeżeli stosujemy kilka preparatów zawierających te same lub podobne substancje pomocnicze.
Dlatego w tym artykule proponuję alternatywę dla sklepowych kosmetyków: produkty, które możemy przygotować samodzielnie w domu. Dzięki temu wiemy dokładnie jaki jest skład produktu, co więcej możemy sami dowolnie go modyfikować i dostosować do naszych potrzeb. Dodatkowo ograniczamy ślad węglowy i produkcję śmieci- nasze kosmetyki możemy przechowywać w szklanych opakowaniach wielokrotnego użycia, do ich przygotowania wykorzystujemy składniki lokalne oraz możemy wyprodukować dokładnie tyle preparatu ile potrzebujemy.
Znajdziecie tu mnóstwo przepisów na domowe kosmetyki: kule do kąpieli, maseczki, oliwki, mydła. Wszystkie będą bardzo proste, opierające się na łatwo dostępnych składnikach, tak, by udowodnić jak łatwa i przyjemna może być naturalna pielęgnacja.

Od czego zacząć?

Jeżeli myślisz, że robienie kosmetyków w domu wymaga wcześniejszego przygotowania i specjalnych zakupów to się mylisz. Maseczki i peelingi możesz przygotować ze składników spożywczych, które akurat masz w domu: po prostu mieszasz je w miseczce i gotowe! Do zrobienia kuli kąpielowej można wykorzystać produkty z kuchni, a mydło w płynie stworzysz z resztek starego mydła w kostce.
W wielu przepisach przewijają się jednak składniki, których możesz nie mieć w domu czyli olej roślinny i olejek eteryczny. Warto się w nie zaopatrzyć, nie są drogie, a mają wiele zastosowań i nawet jeżeli nie wciągnie Cię domowa manufaktura kosmetyków, nie zmarnują się. Wybierz olej dobrany do Twojej cery, a olejek eteryczny o ulubionym zapachu.
W podanych tu przepisach nie będą potrzebne specjalne naczynia, wszystko przygotować można w misce, garnku lub słoiku. Możesz jednak kupić ładne szklane buteleczki i słoiczki, tak by kosmetyki były przechowywane w estetycznym opakowaniu.

Ważną kwestią jest higiena. W warunkach domowych nie jesteśmy w stanie stworzyć idealnie czystego środowiska, nasze kosmetyki są więc narażone na działanie drobnoustrojów. Najlepiej jest przygotowywać produkty na świeżo, tuż przed użyciem.

• Maski i peelingi możemy przełożyć do czystego, wyparzonego słoika i przechowywać w lodówce do 3 dni.
• Sól do kąpieli i kule nie zawierają wody, mogą być więc przechowywane do 4 tygodni w suchym miejscu.
• Mydło w płynie najlepiej przygotować w mniejszej porcji i zużyć w ciągu 2-3 tygodni. Można dodać do niego naturalne konserwanty np.: witaminę E czy kwas cytrynowy.

Mydło

Mydło to jeden z podstawowych kosmetyków, obecnych w każdym domu. Niezbędny w codziennej pielęgnacji i dbaniu o higienę. Mydła obecne w sklepach często zawierają syntetyczne dodatki i silne detergenty, które mogą wysuszać skórę i działać drażniąco. Wykonanie naturalnego, ekologicznego i pozbawionego sztucznych składników mydła jest szybkie i nie powinno nikomu sprawiać większych problemów. Poniżej podaję 3 różne sposoby na wykonanie tego kosmetyku w domu.

Mydło glicerynowe

Przygotowanie mydła glicerynowego jest banalnie proste i bezpieczne, polega bowiem na rozpuszczeniu gotowej masy, dodaniu wybranych składników i przelaniu do formy. Dzięki obecności w składzie gliceryny takie mydełka będą świetnie nawilżały skórę. Przy kupowaniu bazy glicerynowej warto wybrać taką, która nie zawiera w składzie silnych detergentów (SLS-  Sodium Lauryl Sulfate). Do bazy glicerynowej możemy dodać barwnik, olejek eteryczny, zioła, drobinki peelingujące, można w nich zatopić muszelkę czy drobną ozdóbkę. Roztopioną masę możemy przelać do formy w dowolnym kształcie, dzięki czemu nasze mydełka będą wyglądać niezwykle.

Mydło z makiem

• 200 g bazy glicerynowej
• 2 łyżki maku
• 1 łyżka czerwonej glinki
• 10-15 kropel ulubionego olejku eterycznego

Bazę glicerynową rozdrabniamy i rozpuszczamy powoli w kąpieli wodnej lub mikrofali. Dodajemy glinkę i dokładnie mieszamy, następnie wsypujemy mak i na koniec olejek eteryczny. Ponownie mieszamy, aby wszystko ładnie się połączyło. Gotową masę mydlaną wlewamy do foremek (uwaga, jest bardzo gorąca!) i czekamy aż mydełka stężeją.  

Mydło z recyklingu

Do przygotowania tego mydła możemy wykorzystać resztki starych mydeł, szare mydło lub mydło dziecięce. Naszą bazę musimy zetrzeć na tarce na grubych oczkach i rozpuścić w kąpieli wodnej. Możemy wymieszać ją z wodą lub naparem ziołowym np.: rumiankowym w proporcjach 0,5 szklanki na 200 g płatków mydlanych.  Następnie możemy dodać 2-3 łyżki oleju roślinnego, który będzie odpowiadał za odżywianie skóry oraz kilka kropel olejku eterycznego. Opcjonalnie można dodać, tak jak w przypadku mydeł glicerynowych, barwnika, płatków kwiatów lub ziaren kawy, owsa, glinki.

Mydło zimowe

• 400 g płatków mydlanych
• 5 łyżek masła shea
• 40 kropel olejku goździkowego
• 3 łyżki cynamonu
• 1 łyżka kurkumy

Płatki mydlane powoli topimy w kąpieli wodnej z masłem shea. Kiedy baza będzie płynna zdejmujemy ją z ognia i dodajemy pozostałe składniki dokładnie mieszając. Mydło wylewamy do foremek i czekamy aż zastygnie.

Mydło w płynie

Wiele osób nie wyobraża sobie łazienki bez mydła w płynie i ceni je za higieniczność i wygodę stosowania. Jednak takie mydła kupione w sklepie mają długi skład i plastikowe opakowania. A domowe mydło w płynie można w prosty sposób przygotować z dowolnego mydła w kostce. Oto przepis:

• 1 mydło (ok. 100g) w kostce, najlepiej szare, bezzapachowe
• pół szklanki gorącej wody, najlepiej destylowanej
• 1 łyżka gliceryny
• 10 kropel dowolnego olejku eterycznego
• 1 łyżeczka oleju ze słodkich migdałów

Mydło zetrzyj na tarce, a powstałe płatki mydlane przesyp do słoika i zalej gorącą wodą. Mieszaj powoli do rozpuszczenia płatków – uwaga, mogą się pienić, dlatego wykonuj tę czynność delikatnie. Po dokładnym rozpuszczeniu mydła dodaj glicerynę i mieszaj dalej. Jeżeli mikstura będzie zbyt gęsta możesz dodać jeszcze trochę wody. Kiedy baza mydlana nieco przestygnie dodaj olejek eteryczny i olej roślinny. Tak przygotowane mydło jest już gotowe do użycia, jednak najlepiej jest odstawić je na 2-3 dni, aby uzyskać pożądaną konsystencję. Jeżeli w tym czasie mydło za bardzo zgęstnieje należy dodać odrobinę wody i zamieszać. Gotowe mydło w płynie można przelać do dozownika.

Kule do kąpieli

Kule do kąpieli mają za zadanie nie tylko uprzyjemnić nam kąpiel, powinny także dobroczynnie wpływać na skórę. W prosty sposób i za niewielką cenę można je wykonać samemu w domu. Dzięki temu nie tylko mamy wpływ na skład kosmetyku i ograniczamy plastikowe opakowania, ale także możemy puścić wodze fantazji i świetnie się bawić przy ich wykonywaniu: kule do kąpieli bardzo lubią robić dzieci – mieszają składniki, dobierają zapachy i kolory, a potem mogą zobaczyć efekty w kąpieli.

Zasada działania takiej kuli jest bardzo prosta: zawarte w składzie soda oczyszczona i kwas cytrynowy w środowisku wodnym wchodzą w reakcję zobojętniania, której produktem jest dwutlenek węgla. To właśnie on odpowiada za efekt musowania kuli. Pozostałe substancje wchodzące w skład kuli odpowiedzialne są za jej dodatkowe walory sensoryczne i pielęgnacyjne. Możemy dodać kilka kropel barwnika, płatków kwiatów, świeżych ziół czy olejku eterycznego żeby nadać naszej kąpieli pięknego koloru i zapachu. Obecność oleju roślinnego pozostawi na naszej skórze warstwę okluzyjną zapobiegającą utracie wody.

Przepis na 3 duże kule:

• 200 g sody oczyszczonej
• 100 g kwasu cytrynowego
• 20 ml dowolnego oleju roślinnego
• 5-10 kropli olejku eterycznego
• odrobina wody lub hydrolatu do zwilżenia kul
• dodatkowo: barwnik spożywczy, suszone zioła np.: lawenda, rumianek, nagietek

Do miski wsyp sodę oczyszczoną i kwas cytrynowy. Dokładnie wymieszaj. Po kolei dodawaj olej roślinny, zioła, olejek eteryczny i barwnik za każdym razem dokładnie mieszając i ugniatając masę. Masa na kule będzie gotowa gdy będzie miała konsystencję mokrego śniegu. Jeśli jest zbyt sucha można ją spryskać wodą lub hydrolatem. Gdy masa jest gotowa można z niej uformować kule ręcznie lub można przełożyć je do foremek (użyj np.: kuchennych foremek do kostek lodu i zrób małe kosteczki czy serduszka. Kule lub półkule możesz zrobić upychając masę w przezroczystej kuli do bombek do decoupage’u ze sklepu dla plastyków). Gotowe kule musujące pozostawiamy do wyschnięcia na kilka godzin w suchym i chłodnym miejscu. W przygotowaniu kul do kąpieli ważne jest unikanie wilgoci, ponieważ nadmiar wody sprawi, że soda i kwas wejdą w reakcję przedwcześnie i nie uzyskamy upragnionego efektu.

Przepis na kule możemy dowolnie modyfikować, mieszając przeróżne składniki dodające naszej kuli wartość estetyczną lub pielęgnacyjną.

Maseczki

W drogeriach możemy znaleźć mnóstwo maseczek do twarzy, większość w plastikowych woreczkach do jednorazowego użycia. I choć taka formuła wydaje się być niezwykle wygodna, to jest dość niekorzystna cenowo i generuje niepotrzebne śmieci. Zwłaszcza, że domowe maseczki można zrobić już z 2 składników.

Do wykonania uniwersalnej maseczki odżywczej wystarczy wymieszać po 1 łyżce dwóch z wymienionych niżej składników:

• banan
• awokado
• jogurt
• miód
• olej roślinny

Maseczkę przygotowujemy tuż przed użyciem, nakładamy na twarz i zmywamy ciepłą wodą po 10 minutach.

Dla uzyskania lepszych efektów, skierowanych na konkretne potrzeby twojej skóry, do tych uniwersalnych składników możemy dodać inne substancje pielęgnacyjne:

• Cynamon– będzie działał rozgrzewająco i oczyszczająco, ale może powodować podrażnienia, świetnie sprawdzi się w połączeniu z miodem
• Kurkuma– delikatnie złuszcza martwy naskórek, redukuje zaczerwienienia i przebarwienia, idealna dla cery z przebarwieniami i pozbawionej blasku, może wywołać alergię
• Drożdże (świeże)- idealne dla cery trądzikowej, oczyszczą cerę i złagodzą podrażnienia, wystarczy wymieszać je z odrobiną ciepłego mleka
• Płatki owsiane– zadziałają jako delikatny peeling, dodatkowo wygładzą i nawilżą skórę
• Jabłko– rozświetla cerę, działa ujędrniająco i przeciwzmarszczkowo, zawiera kwasy owocowe, wiec może powodować podrażnienia
• Sok z cytryny– działa delikatnie złuszczająco i rozjaśniająco, podobnie jak jabłko może drażnić skórę

Maseczka dla cery suchej

• 1 żółtko jaja
• 1 łyżka oliwy z oliwek
• 1 łyżeczka miodu
• 1 łyżeczka soku z cytryny

Wszystkie składniki wymieszaj dokładnie i nałóż na twarz na 15-20 minut, po czym dokładnie zmyj. Maseczka działa nawilżająco (miód), odżywczo (jajko), regenerująco (olej) i delikatnie złuszczająco (cytryna).  

Żel nawilżający z siemienia lnianego

• 1 łyżka siemienia lnianego
• pół szklanki wody

Siemię lniane zalej ciepłą wodą, zamieszaj i odstaw na kilka godzin, możesz nawet na całą noc. Po tym czasie należy przelać powstały kisiel przez gazę, by oddzielić nasiona. Przecedzona maź to nasz żel nawilżający. Możesz nakładać go na twarz lub włosy na kilkanaście minut i potem dokładnie zmyć.
Działa osłaniająco, regenerująco, przeciwzapalnie i nawilżająco.

Maseczki z glinką

Jako składnika maseczki możesz użyć też glinki, która jest naturalną mieszanką minerałów. Wszystkie glinki mają działanie oczyszczające, przeciwzapalne, regulują pracę gruczołów łojowych. W sklepach spotkasz kilka rodzajów glinek: zielona polecana jest dla cery tłustej i mieszanej, czerwona jest dobra dla cery naczynkowej, a biała odpowiednia dla osób ze skórą suchą i wrażliwą.
Aby przygotować taką maseczkę wystarczy wymieszać łyżeczkę dowolnej glinki z odrobiną przegotowanej wody lub ulubionego hydrolatu. Po nałożeniu na twarz pozostawiamy ją na 10-15 minut i dokładnie zmywamy. Taka maseczka dość szybko twardnieje i wysycha na skórze, jeżeli jest to dla Ciebie nieprzyjemne możesz delikatnie spryskać twarz wodą.

Maseczka oczyszczająca peel-off

• 3 kapsułki węgla aktywnego
• 1 łyżka żelatyny
• 2 łyżki wody

Żelatynę rozpuszczamy w ciepłej wodzie i dodajemy węgiel z 3 kapsułek (można użyć tabletek, ale forma kapsułek jest znacznie bardziej wygodna). Dokładnie mieszamy i nakładamy na twarz. Po ok. 20 minutach maska stężeje i wtedy możemy ją ściągnąć ze skóry.
Maseczka z węglem oczyszcza, usuwa nadmiar sebum, zwęża pory. Jeżeli nie odpowiada Ci forma peel off możesz wymieszać węgiel z jogurtem.

Domową maseczkę możesz nakładać na twarz 1-2 razy w tygodniu. Dla lepszych efektów warto wcześniej oczyścić twarz i wykonać peeling.

Peeling

To kosmetyk służący do złuszczania martwego naskórka, dzięki czemu przyspiesza regenerację skóry, ułatwia przenikanie substancji aktywnych w głąb skóry i daje efekt wygładzenia. W gotowych preparatach jako cząsteczek peelingujących używa się często mikroplastiku, który jest szkodliwy dla środowiska i człowieka. Bardzo łatwo można zrezygnować ze sklepowego peelingu na rzecz jego naturalnego odpowiednika.

Do jego przygotowania potrzebujemy tylko dwóch składników:

• bazy, którą może być olej, miód lub gotowe mydło w płynie
• cząsteczek złuszczających np.: płatków owsianych, cukru, soli, kawy

Wystarczy wymieszać je w misce i gotowe! Dla lepszego efektu można dodać kilka kropel ulubionego olejku eterycznego lub witaminy A czy E. Gotowy preparat nakładamy na ciało, delikatnie masujemy i po chwili dokładnie spłukujemy ciepłą wodą. Domowy peeling powinno przygotowywać się tuż przed użyciem.

Nawilżający peeling do twarzy

• 1-2 łyżki płatków owsianych
• 1 łyżka miodu

Wymieszaj składniki i nałóż na twarz lub ciało. Taki peeling może być z powodzeniem stosowany jako maseczka- nie spłukuj go od razu, tylko zostaw na skórze na 10-15 minut.

Peeling antycellulitowy

• 2 łyżki drobno zmielonej kawy
• 3 łyżki oleju z awokado
• 4-5 kropli olejku geraniowego

Wymieszaj składniki i nałóż na skórę. Dla uzyskania lepszego efektu możesz wykonać masaż, który wzmocni działanie substancji aktywnych i pobudzi krążenie.

Peeling oczyszczający do ciała

• 2 łyżki soli
• 3-4 dozy mydła w płynie

Połącz składniki i wmasuj w ciało. Dokładnie spłucz. Twoja skóra jest odświeżona i gotowa na nałożenie kolejnego preparatu pielęgnacyjnego.

Oliwki (Olejki do ciała)

Oliwki to kosmetyki, które składają się z substancji lipofilowych, czyli nierozpuszczalnych w wodzie. Powszechnie znane są jako olejki do ciała (więcej na ten temat możesz przeczytać tutaj) . Takie olejki działają natłuszczająco, regenerująco i przeciwzapalnie, a wszystko to dzięki obecności kwasów nienasyconych, fitosteroli i witamin. Możemy modyfikować działanie olejku dodając do niego aktywne składniki o pożądanych właściwościach. Bardzo łatwo przygotować go w domu, dobierając składniki dokładnie do naszych potrzeb i upodobań.

Wystarczy wymieszać 1-2 oleje roślinne z kilkoma kroplami olejku eterycznego. Dla lepszej trwałości warto dodać również witaminę E, która działa jako przeciwutleniacz, dzięki czemu olejek możemy przechowywać w suchym, ciemnym miejscu do 4 tygodni.

Olejek do skóry suchej i zniszczonej

• 5 łyżek oleju z wiesiołka
• 4 łyżki oleju ze słodkich migdałów
• 5 kropel witaminy E
• 3 krople witaminy A
• 4 krople olejku rozmarynowego

Do buteleczki wlej oleje z wiesiołka i słodkich migdałów, dodaj witamy i delikatnie wymieszaj. Dodaj olejek rozmarynowy i wymieszaj ponownie.

Olejek dla cery dojrzałej

• 4 łyżki oleju arganowego
• 4 łyżki oleju z awokado
• 5 kropel witaminy E
• 5 kropel ulubionego olejku eterycznego np.: geraniowego, lawendowego

Do buteleczki wlej po kolei wszystkie składniki i delikatnie wymieszaj.

Olejek przeciwtrądzikowy

• 2 łyżki oleju jojoba
• 1 łyżka oleju konopnego
• 1 łyżka skwalanu
• 5 kropli witaminy E
• 15 kropli olejku z drzewa herbacianego

Do buteleczki wlej oleje, dodaj skwalan, witaminę i olejek eteryczny. Wymieszaj powstały olejek.

Sól do kąpieli

Sól do kąpieli to bardzo prosty kosmetyk, który zapewnia nam chwilę relaksu w aromatycznej kąpieli. Można go szybko wykonać w domu używając tylko kilku składników. Do przygotowania takiej soli będziesz potrzebować:

• Sól– możesz użyć gruboziarnistej soli kamiennej, morskiej, himalajskiej lub epsom. Wszystkie sole zawierają minerały i zmiękczają skórę. Sól epsom (sól gorzka), którą możesz znaleźć w aptece zawiera w dużych ilościach magnez i siarkę, pierwiastki o pozytywnym wpływie na nasze zdrowie.
• Olejek eteryczny– zapewni piękny zapach naszej soli, ale doda jej też wartości leczniczych, gorąca kąpiel może zadziałać jak aromaterapia, a związki czynne zawarte w olejkach będą unosić się w powietrzu i działać na nasz organizm np.: olejek lawendowy poprawi nastrój i wyciszy przed snem, a olejek rozmarynowy będzie pobudzał do działania i zrelaksuje po stresującym dniu
• Olej roślinny– nie jest konieczny w soli kąpielowej, ale jego niewielki dodatek natłuści i odżywi naszą skórę, podobnie jak w przypadku olejku eterycznego możemy wybrać dowolny olej biorąc pod uwagę potrzeby naszej skóry np.: olej z wiesiołka polecany jest dla skóry wrażliwej, skłonnej do podrażnień, a olej z awokado do skóry dojrzałej
• Suszone zioła– obecność suszonych roślin w soli dodaje przede wszystkim walorów estetycznych: tak przygotowana sól pięknie prezentuje się w słoiku, ale nie zapominajmy, że zioła dodane do gorącej wody uwalniają substancje aktywne takie jak składniki olejku eterycznego i flawonoidy.

Wybraną sól mieszamy w słoiku z suszem, olejem roślinnym, na koniec dodajemy olejek eteryczny. Możemy od razu wsypać ją do wanny, ale lepiej jest odstawić sól na noc w zamkniętym pojemniku, by kryształy wchłonęły zapachy i aromaty. Do kąpieli dodajemy 4-5 łyżek preparatu, przed użyciem można ją delikatnie wstrząsnąć.

Sól na wyciszenie

• 1 szklanka soli epsom
• ½ szklanki soli morskiej
• 4 łyżki oleju ze słodkich migdałów
• 2 łyżki kwiatów lawendy
• 2 łyżki liści rozmarynu
• 10-15 kropel olejku lawendowego

Wymieszaj dokładnie wszystkie składniki i przełóż do pojemnika. Dodawaj do kąpieli gdy potrzebujesz relaksu i wyciszenia.

Sól na przeziębienie

• 1 szklanka soli kamiennej
• 1 szklanka soli epsom
• 5 łyżek dowolnego oleju roślinnego
• 10 kropli olejku eukaliptusowego
• 10 kropli olejku sosnowego

Składniki olejków eterycznych działają wspomagająco w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych i przeziębieniu: udrażniają nos, rozszerzają oskrzela, ułatwiają oddychanie.

Jak widać istnieje mnóstwo przepisów na domowe kosmetyki. Tutaj podałam tylko kilka podstawowych lub moich ulubionych, a każdy z nich można dowolnie modyfikować wymieniając składniki na swoje ulubione, zmieniając kolory i zapachy. Dzięki temu możemy otrzymać wyjątkowe i personalizowane preparaty dobrane odpowiednio do naszych potrzeb.
Oczywiście nie każdy preparat sklepowy można zastąpić domowym odpowiednikiem. I nie o to tu chodzi. Ważne, żeby zdać sobie sprawę, że nie potrzebujemy specyfików na każdą część ciała, zawiniętych w plastikowe opakowania. Wiele z nich możemy z powodzeniem zrobić samodzielnie. Co przyniesie korzyść dla naszego portfela, naszej planety i naszej skóry. A przy okazji może dać nam niemałą radość i ogromną satysfakcję.